Ағзаны микробтардан қорғайтын арнайы жасушалардан бөлек тағы бір бейспецификалық қорғаныш механизмі бар. Яғни, нақты аурудың қоздырғышына емес, кез келген бөгде агенттерге қарсы қорғаныш. Аурулармен күресетін бұл әдіс бір-бірімен өзара байланысқан ерекше нәруыздар тобы (барлығы 20 жуық) - «комплемент жүйесімен» іске асырылады.
Әрбір нәруыз С әріпімен және тиісінше сандармен белгіленеді – С1, С2, С3, С4… Бір компоненттің белсену келесі компоненттің белсенуіне әкеледі. Содан кейін бөлек қалдықтарынан (С1, С8…) биологиялық әсер беретін қолданыстағы (С2С3С4) кешені түзіледі.
Комплемент жүйесі – бұл туа пайда болған және жүре пайда болған иммунитеттің бөлігі. Бұл жүйенің әсері өте күшті, сондықтан ол ағзаға зиянын тигізбес үшін «терімді» қалыпта болады.
С3 – иммунды жасушаларға микроағзаны «жұтып» және жоюға (опсонизация) көмектесетін химиялық реакцияны іске қосады.
С4 – қорғаныштың басқа механизмін іске қосады, ол микробтың қабыршағында «тесік» жасап, оған жасушадан тыс сұйықтықтар түскен соң микроағза өледі. Комплементтің екі компонентін анықтау ең ақпаратты болып табылады.